THỰC HÀNH TÌM KIẾM, KHAI THÁC VÀ CẬP NHẬT HỌC LIỆU MỞ TRÊN NỀN TẢNG OESR

Trường Đại học Thành Đô tổ chức Workshop Kỹ năng tìm kiếm, khai thác và cập nhật học liệu mở trên nền tảng OESR, chia sẻ những kỹ năng, kinh nghiệm trong khai thác nguồn học liệu trên kho thư viện khoa học giáo dục mở – OESR.

Khoa học giáo dục mở đang trở thành xu hướng tất yếu của nền giáo dục hiện đại, mở ra khả năng tiếp cận kho tàng tri thức rộng lớn của nhân loại cho người học ở mọi thời điểm và mọi không gian. Việc ứng dụng mô hình học liệu mở giúp thu hẹp khoảng cách về tri thức, tăng cường chia sẻ nguồn lực, tối ưu hóa hiệu quả đào tạo và tạo môi trường học tập linh hoạt, tiến bộ. Đây cũng là bước tiến quan trọng hướng đến mục tiêu tiếp cận mở nguồn học liệu, nơi giảng viên, nhà nghiên cứu và sinh viên có thể khai thác, bổ sung và cập nhật học liệu liên tục, góp phần xây dựng hệ sinh thái giáo dục số hiện đại, minh bạch và bền vững.

Workshop hướng tới mục tiêu giúp giảng viên, cán bộ quản lý nâng cao năng lực tìm kiếm, khai thác và sử dụng hiệu quả học liệu mở trên nền tảng OESR. Workshop tập trung nội dung hướng dẫn kỹ năng chuẩn hóa, biên mục và cập nhật học liệu đúng quy định, phục vụ thiết thực cho công tác giảng dạy và nghiên cứu khoa học. Qua đó, hướng đến xây dựng nguồn học liệu mở đa dạng, phong phú, dễ tiếp cận, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo trong nhà trường, tạo nền tảng cho việc phát triển kho học liệu số hiện đại và bền vững tại Trường Đại học Thành Đô.

Những thông tin tổng quan về OESR đã mở đầu chương trình, giúp cán bộ và giảng viên có cái nhìn hệ thống về cách thức vận hành, cấu trúc và ý nghĩa của nền tảng trong quản lý học liệu số. Trên cơ sở đó, người tham dự được trang bị những kiến thức nền tảng quan trọng, nhận thức rõ hơn về vai trò của số hoá dữ liệu trong giáo dục đại học, đặc biệt là trong công tác lưu trữ, chia sẻ, khai thác và cập nhật nguồn học liệu phục vụ giảng dạy và nghiên cứu.

Thư viện OESR – Trường Đại học Thành Đô, được xây dựng như một Cổng tri thức số tích hợp toàn diện, cung cấp hệ thống tài nguyên học liệu phong phú gồm cả học liệu đóng và học liệu mở. OESR tập hợp các tài liệu giảng dạy, học tập, công trình nghiên cứu khoa học nội sinh do đội ngũ giảng viên và cán bộ nhà trường biên soạn, đồng thời liên kết và chia sẻ các nguồn học liệu mở uy tín từ nhiều hệ thống khác. Điều này tạo ra môi trường học thuật hiện đại, dễ tiếp cận, phục vụ hiệu quả cho giảng viên, nhà nghiên cứu và sinh viên trong quá trình học tập và phát triển chuyên môn.

Hướng dẫn kỹ năng tìm kiếm và khai thác học liệu mở

Một trong những nội dung trọng tâm của chương trình là hướng dẫn kỹ năng tìm kiếm và khai thác hiệu quả các nguồn học liệu mở trên môi trường số. Giảng viên được giới thiệu chi tiết cách sử dụng các công cụ tìm kiếm nâng cao, từ đó hiểu rõ cách lọc, phân loại và truy xuất dữ liệu phù hợp với nhu cầu nghiên cứu và giảng dạy. Bên cạnh đó, việc lựa chọn từ khóa, áp dụng các toán tử tìm kiếm và sử dụng các bộ lọc chuyên sâu cũng được phân tích cụ thể, giúp người học hình thành tư duy tìm kiếm có hệ thống và khoa học.

Các cán bộ và giảng viên tham dự trực tiếp thực hành trên máy tính, thực hiện các bài tập tìm kiếm theo chủ đề, lĩnh vực chuyên môn, định dạng tài liệu và hệ chuẩn metadata của lĩnh vực giáo dục đại học. Hoạt động thực hành này giúp người tham gia rèn luyện kỹ năng chọn lọc và đánh giá chất lượng nguồn học liệu, điều đặc biệt quan trọng trong bối cảnh kho nội dung số ngày càng phong phú.

Thực hành chuẩn hóa và cập nhật học liệu lên hệ thống OESR

Nội dung chương trình còn chú trọng vào chuẩn hóa học liệu trước khi triển khai lên hệ thống OESR. Những hướng dẫn cụ thể quy trình biên mục tài liệu, bao gồm đặt tiêu đề, từ khóa, phân loại nội dung, mô tả thông tin học thuật và thực hiện định dạng metadata theo tiêu chuẩn quy định được đề cập. Đây là được xem bước quan trọng nhằm đảm bảo học liệu sau khi công bố có tính khoa học, tính minh bạch, dễ truy cập và dễ tìm kiếm lâu dài trên nền tảng số.

Hoạt động này không chỉ giúp nâng cao chất lượng nguồn học liệu nội sinh của nhà trường, mà còn góp phần tạo ra một kho tri thức được quản lý bài bản, phục vụ cho nghiên cứu, đào tạo và chia sẻ cộng đồng học thuật. Các giảng viên sau thực hành có thể tự tin áp dụng quy trình chuẩn hóa vào các tài liệu khác trong tương lai, góp phần thúc đẩy việc số hóa tài nguyên học tập một cách bền vững.

Bên cạnh đó, những kinh nghiệm thực tế về mô hình tổ chức, cơ chế quản lý dữ liệu, quy trình kiểm duyệt học liệu cũng như phương pháp thúc đẩy sự tham gia của giảng viên được trình bày chi tiết, cung cấp cái nhìn toàn diện về quá trình vận hành kho học liệu số trong môi trường giáo dục đại học. Một số khó khăn trong vấn đề bản quyền nội dung, độ tin cậy của nguồn tài liệu, tính thống nhất của metadata hay sự phức tạp trong khâu quản trị học liệu nội sinh. 

Nội dung chia sẻ mang lại góc nhìn thực tiễn, giúp cán bộ, giảng viên Trường Đại học Thành Đô hiểu rõ hơn vai trò và tầm quan trọng của học liệu mở trong nền giáo dục hiện đại, qua đó từng bước tiếp cận mô hình giáo dục mở – khoa học mở mà nhà trường đang hướng tới. Những kinh nghiệm này cũng tạo cơ sở quan trọng để Trường Đại học Thành Đô tiếp tục hoàn thiện và phát triển hệ thống kho học liệu số của riêng mình.
Trong phần thảo luận cuối chương trình, các giảng viên tham dự đã đặt nhiều câu hỏi xoay quanh các vấn đề thực tiễn như cơ chế bản quyền của tài liệu nội sinh, chuẩn metadata cần áp dụng, quy trình kiểm duyệt trước khi công bố, cũng như những tình huống phát sinh khi khai thác học liệu mở trong giảng dạy và nghiên cứu. Các chuyên gia đã giải đáp cụ thể, đưa ra ví dụ trực tiếp từ kinh nghiệm thực tiễn, giúp giảng viên dễ dàng hình dung cách áp dụng vào công việc của mình.

Thông qua việc tổ chức các chương trình tập huấn thiết thực và chuyên sâu, Trường Đại học Thành Đô thể hiện nỗ lực không ngừng trong việc nâng cao năng lực tiếp cận và khai thác tri thức số cho đội ngũ giảng viên và cán bộ chuyên môn. Nhà trường định hướng xây dựng môi trường học tập mở, sáng tạo và bền vững, nơi tri thức có thể được lưu trữ, chia sẻ, khai thác và tái sử dụng phục vụ cho đào tạo, nghiên cứu và phát triển.

Trong bối cảnh chuyển đổi số giáo dục đang diễn ra mạnh mẽ và sâu rộng, việc phát triển kho học liệu nội sinh theo chuẩn mở là bước đi chiến lược, góp phần hiện thực hóa tầm nhìn giáo dục mở – khoa học mở của nhà trường trong kỷ nguyên số.