Logistic xanh: Thực tiễn và xu hướng phát triển

Trước những thách thức từ biến đổi khí hậu và nhu cầu phát triển bền vững, các ngành kinh tế đang dần thay đổi để thích nghi. Trong đó, lĩnh vực logistics và chuỗi cung ứng vốn được xem là trụ cột quan trọng của nền kinh tế toàn cầu cũng đang bước vào quá trình chuyển mình mạnh mẽ. Một khái niệm nổi bật đang thu hút sự quan tâm lớn chính là logistics xanh.

Không còn là một khái niệm chỉ xuất hiện trong các bản báo cáo, logistics xanh đã trở thành một yêu cầu thiết yếu và là yếu tố cạnh tranh then chốt đối với doanh nghiệp trong thời đại mới. Vậy logistics xanh là gì, thực tế đang được triển khai như thế nào tại Việt Nam và đâu là những xu hướng sẽ định hình tương lai? Hãy cùng Trường Đại học Thành Đô khám phá trong bài viết này.

Logistics Xanh Là Gì?

Logistics Xanh là một tập hợp các chính sách, quy trình và phương pháp nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực của hoạt động logistics đến môi trường. Mục tiêu không chỉ là “xanh hóa” từng khâu riêng lẻ mà là tối ưu hóa toàn bộ chuỗi cung ứng để đạt được sự cân bằng giữa Hiệu quả kinh tế (Profit) – Trách nhiệm với Môi trường (Planet) – Lợi ích xã hội (People).

Các thành phần cốt lõi của Logistics Xanh bao gồm:

• Vận tải xanh (Green Transportation): Ưu tiên sử dụng các phương tiện tiêu thụ ít năng lượng, nhiên liệu sạch (xe điện, xe hybrid, nhiên liệu sinh học), tối ưu hóa lộ trình để giảm quãng đường và thời gian di chuyển.
• Kho bãi xanh (Green Warehousing): Thiết kế và vận hành nhà kho tiết kiệm năng lượng thông qua việc sử dụng ánh sáng tự nhiên, tấm pin mặt trời, hệ thống quản lý kho thông minh (WMS) để giảm thiểu di chuyển không cần thiết.
• Bao bì xanh (Green Packaging): Sử dụng vật liệu tái chế, dễ phân hủy sinh học, tối ưu hóa kích thước bao bì để giảm vật liệu và tăng không gian chứa hàng trên phương tiện.
• Logistics ngược (Reverse Logistics): Xây dựng quy trình thu hồi, tái sử dụng, tái chế hoặc xử lý sản phẩm, bao bì đã qua sử dụng một cách hiệu quả, tạo ra một vòng đời sản phẩm khép kín.

Thực Tiễn Tại Việt Nam: Những Bước Chuyển Mình Đầu Tiên

Tại Việt Nam, làn sóng chuyển mình theo xu hướng Logistics xanh đang dần hình thành. Mặc dù còn đối mặt với nhiều rào cản, nhưng những tín hiệu tích cực đã xuất hiện từ cả các tập đoàn lớn lẫn các doanh nghiệp khởi nghiệp.

• Chuyển đổi phương tiện giao hàng: Ngày càng nhiều đơn vị như Grab, Gojek, Be hay các hãng chuyển phát nhanh sử dụng xe máy điện, góp phần giảm phát thải CO₂ ở chặng giao hàng cuối – yếu tố quan trọng trong chuỗi cung ứng xanh.
• Ứng dụng công nghệ vận hành: Doanh nghiệp đang tận dụng AI và Big Data để tối ưu dự báo, phân phối hàng và lập kế hoạch vận chuyển. Ví dụ, Tân Cảng Sài Gòn áp dụng hệ thống ePort và eDO, giúp giảm thời gian chờ đợi, tiết kiệm nhiên liệu và hạn chế phát thải.
• Bao bì thân thiện môi trường: Các sàn thương mại điện tử và bán lẻ dần thay thế nhựa bằng hộp carton tái chế, túi giấy. Nhiều startup cũng phát triển bao bì từ nguyên liệu tự nhiên như bã mía, xơ dừa, hướng đến một hệ sinh thái tiêu dùng bền vững.

Tuy vậy, Việt Nam vẫn còn phải đối mặt với không ít thách thức, bao gồm chi phí đầu tư cao, cơ sở hạ tầng hỗ trợ xe điện chưa phát triển đồng bộ, và nhận thức về Logistics xanh ở một bộ phận doanh nghiệp và người tiêu dùng còn hạn chế.

Xu hướng phát triển – Định hình tương lai của Logistics Xanh

Thay vì là một điểm đến cố định, Logistics Xanh được xem như một hành trình cải tiến không ngừng. Trong thời gian tới, một số xu hướng lớn sẽ đóng vai trò dẫn dắt và chuyển đổi sâu sắc toàn ngành:

• Điện hóa và tự động hóa phương tiện: Xe tải điện, drone và xe tự hành không chỉ giảm khí thải carbon mà còn nâng cao hiệu suất và độ an toàn trong giao vận.
• Kinh tế tuần hoàn và logistics ngược: Chuỗi cung ứng đang chuyển sang mô hình khép kín với quy trình thu hồi, tái chế và tái sử dụng. Logistics ngược giữ vai trò then chốt trong việc hiện thực hóa điều này.
• Công nghệ là nền tảng chiến lược: Blockchain đảm bảo minh bạch nguồn gốc sản phẩm, còn IoT giúp giám sát tiêu hao năng lượng trong toàn bộ quá trình vận hành.
• Áp lực từ người tiêu dùng và nhà đầu tư: Doanh nghiệp buộc phải chứng minh cam kết xanh khi người tiêu dùng quan tâm đến môi trường và nhà đầu tư ưu tiên tiêu chí phát triển bền vững (ESG).

Lời Kết

Logistics Xanh không còn là sự lựa chọn, mà là con đường tất yếu cho sự phát triển của ngành logistics nói riêng và toàn bộ nền kinh tế nói chung. Đối với các bạn sinh viên những nhà quản lý chuỗi cung ứng tương lai, việc trang bị kiến thức và tư duy về logistics bền vững ngay từ bây giờ sẽ là một lợi thế cạnh tranh vô cùng to lớn.

Thế giới cần những chuyên gia không chỉ giỏi về tối ưu hóa chi phí và thời gian, mà còn biết cách kiến tạo nên những chuỗi cung ứng hiệu quả, trách nhiệm và thực sự “xanh”. Và tương lai đó, đang bắt đầu từ chính những bài học trên giảng đường hôm nay.

Nếu còn bất kỳ câu hỏi hoặc thắc mắc nào về việc đăng ký tuyển sinh các chuyên ngành tại Trường Đại học Thành Đô, đừng ngần ngại liên hệ với Trung tâm tuyển sinh để được hỗ trợ nhanh chóng và tận tình.

Xem thêm: Trường Đại học Thành Đô

Địa chỉ: Km15, Quốc lộ 32, Hoài Đức, Hà Nội

Hotline: 0934 07 8668 – 0243 386 1601

Website: https://thanhdo.edu.vn/ 

Fanpage: https://www.facebook.com/truongdaihocthanhdo