13/03/2025
Chiều ngày 11/03/2025, seminar trực tuyến với chủ đề “Các nguồn tài nguyên học thuật trực tuyến dành cho cơ sở giáo dục đại học Việt Nam” đã diễn ra thành công trên nền tảng Zoom, thu hút gần 100 người tham dự là giảng viên, nhà nghiên cứu, cán bộ thư viện, quản lý giáo dục cũng như nhiều cá nhân quan tâm khác. Đây là sự kiện được đồng tổ chức bởi Viện nghiên cứu Giáo dục và Chuyển giao tri thức (Đại học Thành Đô), Công ty CP Xuất bản và giáo dục Quảng Văn và iGroup Việt Nam
Mở đầu chương trình, TS. Phạm Hùng Hiệp (Viện Nghiên cứu và Chuyển giao Tri thức) trình bày tổng quan về hệ thống tài nguyên học thuật trực tuyến tại các cơ sở giáo dục đại học ở Việt Nam. Ông giới thiệu hai loại tài nguyên chính là tài nguyên có bản quyền và tài nguyên mở, đồng thời phân tích thực trạng tiếp cận cũng như vai trò của chúng trong việc nâng cao chất lượng nghiên cứu và giảng dạy.
ThS. Nguyễn Thùy Linh (iGroup Việt Nam) tiếp tục đi sâu hơn về các nguồn tài nguyên học thuật có bản quyền, cung cấp thông tin về các cơ sở dữ liệu điện tử bản quyền phổ biến, mô hình truy cập và những lợi ích của việc sử dụng các nguồn tài nguyên này trong bối cảnh giáo dục đại học Việt Nam. Với kinh nghiệm làm việc trực tiếp với các đối tác lớn trong lĩnh vực xuất bản học thuật như Springer Nature, Clarivate, IEEE, SAGE, ProQuest, Statista, ThS. Linh đã đem tới một bài trình bày rất chi tiết về quy trình cung cấp dịch vụ và quy mô của các cơ sở dữ liệu này.
Bài trình bày cuối cùng của ThS. Nguyễn Linh Chi (Viện Nghiên cứu và Chuyển giao tri thức) tập trung vào loại tài nguyên học thuật thứ hai là các nguồn tài nguyên mở. ThS. Chi đã chia sẻ một số nguyên tắc tổng quát về tài nguyên giáo dục mở, giới thiệu một số nguồn sách mở chất lượng và các sáng kiến truy cập mở đang được triển khai để hỗ trợ giáo dục đại học.
Sau ba bài trình bày, ông Trịnh Minh Tuấn (Giám đốc Công ty CP Xuất bản và Giáo dục Quảng Văn) đã có phần bình luận sâu sắc về bối cảnh hiện nay của tài nguyên học thuật tại Việt Nam, đặc biệt là sự khác biệt trong việc tiếp cận giữa tài nguyên đóng và tài nguyên mở. Ông nhận định rằng mặc dù các tài nguyên có bản quyền đảm bảo tính chuyên sâu và cập nhật, nhưng tài nguyên mở cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện cho các cơ sở giáo dục tiếp cận tri thức một cách rộng rãi và tiết kiệm chi phí.
Bên cạnh đó, ông cũng chia sẻ một số giải pháp từ các quốc gia khác như Ấn Độ và Malaysia, mang lại nhiều gợi ý cho việc tiếp tục phát triển việc xây dựng và mở rộng các cơ sở dữ liệu cho các trường đại học Việt Nam.
Trong khuôn khổ seminar, TS. Phạm Hùng Hiệp và ThS. Nguyễn Linh Chi cũng đã giới thiệu bản trực tuyến của sách “Giáo dục và Khoa học mở: Cẩm nang dành cho Giảng viên và Nhà nghiên cứu”. Bản in của cuốn sách được ra mắt vào tháng 01 năm 2024, và vừa được công bố trực tuyến miễn phí theo giấy phép CC BY-NC-ND 4.0 trên trang thư viện OESR của Đại học Thành Đô. Đây là một phần trong cam kết của nhóm tác giả trong việc thúc đẩy truy cập mở và chia sẻ tri thức. Trước đó, vào tháng 01 năm 2025, cuốn sách cũng đã nhận được đề cử Sáng kiến Xuất sắc nhất 2024 của Hiệp hội Các nhà biên tập châu Âu (EASE).
Seminar cũng được ghi nhận trong khuôn khổ Tuần lễ Giáo dục mở của Hiệp hội OEGlobal.
Với những nội dung thiết thực và ý nghĩa, seminar lần này không chỉ giúp nâng cao nhận thức về tài nguyên học thuật trực tuyến mà còn tạo tiền đề cho những sáng kiến và hợp tác trong tương lai để phát triển học liệu cho giáo dục đại học tại Việt Nam.
Về Giáo dục và Khoa học mở: Cẩm nang hướng dẫn dành cho giảng viên và nhà nghiên cứu
Cuốn sách gồm hai phần chính, tương ứng với hai chương về Giáo dục mở và Khoa học mở. Nội dung cuốn sách cung cấp bức tranh tổng quan về hai phong trào này, giới thiệu các nền tảng mở quan trọng, cùng các hướng dẫn thực tiễn giúp giảng viên, nhà nghiên cứu và độc giả dễ dàng tích hợp các thực hành giáo dục, khoa học mở vào công việc và học tập. Các hướng dẫn này không chỉ giúp tận dụng hiệu quả tài nguyên miễn phí để nâng cao chất lượng công việc, mà còn hỗ trợ tối ưu hóa sản phẩm tri thức theo hướng đóng góp cho cộng đồng. Hiện tại, cuốn sách được công bố toàn văn theo giấy phép Creative Commons CC BY-NC-ND 4.0 trên thư viện mở của Trường Đại học Thành Đô. Độc giả có thể tìm đọc tại: |