26/05/2025
Trong bối cảnh công nghệ y tế ngày càng hiện đại, ngành Điều dưỡng tại Việt Nam đang chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ thông qua quá trình chuyên môn hóa và nâng cao chất lượng đào tạo. Những thay đổi này đang định hình nên các xu hướng phát triển mới cho ngành trong những năm gần đây. Bài viết dưới đây, Trường Đại học Thành Đô sẽ phân tích các yếu tố tác động, những khó khăn đang đối mặt cũng như các định hướng phát triển dành cho lĩnh vực Điều dưỡng trong tương lai.
Ngành điều dưỡng giữ vị trí then chốt trong hệ thống chăm sóc sức khỏe, với nhiệm vụ chính là chăm sóc người bệnh, hỗ trợ bác sĩ trong quá trình điều trị và giám sát tình trạng sức khỏe bệnh nhân. Tại Việt Nam, điều dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ y tế và cải thiện sức khỏe cộng đồng.
Ngoài việc chăm sóc và theo dõi bệnh nhân, điều dưỡng viên còn đảm nhận nhiệm vụ tư vấn, truyền thông giáo dục sức khỏe, quản lý và phối hợp các công việc chuyên môn, đồng thời hỗ trợ tâm lý cho người bệnh.
Với những đóng góp toàn diện đó, điều dưỡng trở thành một mắt xích không thể thiếu trong hệ thống y tế. Chính vì lẽ đó, ngày 26/10 hằng năm đã được Bộ Y tế chọn làm Ngày Điều dưỡng Việt Nam (từ năm 1990) để ghi nhận và tôn vinh những đóng góp thầm lặng nhưng đầy ý nghĩa của đội ngũ này.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam từng nhấn mạnh rằng, nguyên lý cốt lõi trong ngành y không chỉ là chữa trị mà còn là chăm sóc toàn diện cho người bệnh. Ở nhiều quốc gia, tỷ lệ trung bình là từ 3 đến 4 điều dưỡng viên cho mỗi bác sĩ. Tuy nhiên, tại Việt Nam, con số này mới chỉ đạt khoảng 1,8 điều dưỡng cho một bác sĩ – mức thấp so với chuẩn quốc tế.
Mục tiêu mà Việt Nam đang hướng tới là đạt tỷ lệ 25 điều dưỡng viên trên 10.000 dân trong vòng ba năm tới. Theo Hiệp hội Điều dưỡng Việt Nam, để đạt được chuẩn 3 điều dưỡng cho mỗi bác sĩ, ngành cần tăng gấp đôi số lượng điều dưỡng viên hiện tại.
Tuy vậy, ngành điều dưỡng hiện vẫn đang phải đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm sự thiếu hụt nhân lực, chất lượng đào tạo chưa đồng đều và điều kiện làm việc còn nhiều hạn chế. Điều này đặt ra yêu cầu cấp bách trong việc đầu tư và phát triển ngành điều dưỡng nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân.
Hiện nay, nhiều phương pháp đào tạo tiên tiến như học trực tuyến và mô phỏng lâm sàng đang được triển khai ngày càng phổ biến nhằm hỗ trợ điều dưỡng viên nâng cao kỹ năng chuyên môn và tăng cường khả năng xử lý các tình huống thực tế.
Bên cạnh đó, việc áp dụng các chương trình đào tạo theo chuẩn quốc tế, cũng như khuyến khích tham gia các kỳ thi lấy chứng chỉ quốc tế về điều dưỡng, đang góp phần quan trọng trong việc cải thiện chất lượng đội ngũ nhân lực, từ đó nâng cao tính chuyên nghiệp trong công tác chăm sóc sức khỏe.
Việc tích hợp công nghệ thông tin và kỹ thuật số vào lĩnh vực điều dưỡng đang trở thành một xu hướng nổi bật trong thời gian gần đây. Những công cụ như phần mềm quản lý hồ sơ y tế điện tử hay hệ thống khám chữa bệnh từ xa (telemedicine) đang hỗ trợ hiệu quả cho điều dưỡng viên trong việc theo dõi sức khỏe bệnh nhân, đồng thời góp phần giảm tải khối lượng công việc thường ngày.
Nhờ ứng dụng công nghệ, chất lượng công tác điều dưỡng được cải thiện đáng kể, tạo điều kiện để điều dưỡng viên có thêm thời gian và nguồn lực tập trung vào việc chăm sóc người bệnh một cách toàn diện và hiệu quả hơn.
Song song với quá trình hiện đại hóa, ngành điều dưỡng cũng đang hướng đến sự chuyên môn hóa thông qua việc phát triển các lĩnh vực chuyên biệt như điều dưỡng hồi sức, điều dưỡng tâm thần, hay điều dưỡng phục hồi chức năng. Những chuyên ngành này ra đời nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu chăm sóc đa dạng và đặc thù của người bệnh.
Việc đào tạo chuyên sâu không chỉ góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ y tế mà còn mở rộng cơ hội nghề nghiệp cho đội ngũ điều dưỡng, giúp họ phát triển kỹ năng theo hướng chuyên biệt và chuyên nghiệp hơn.
Việt Nam đang chứng kiến tốc độ tăng dân số nhanh, đặc biệt là xu hướng già hóa dân số diễn ra rõ rệt. Số lượng người cao tuổi ngày một gia tăng, kéo theo đó là sự bùng phát của các bệnh lý mãn tính, các vấn đề về sức khỏe tâm thần và những bệnh thường gặp ở người già.
Trước thực trạng này, nhu cầu chăm sóc y tế cho người lớn tuổi và bệnh nhân mắc bệnh mãn tính ngày càng lớn, đòi hỏi đội ngũ điều dưỡng phải có trình độ chuyên môn vững vàng, kỹ năng phù hợp và hiểu biết sâu sắc để đáp ứng hiệu quả nhu cầu chăm sóc đặc thù của nhóm đối tượng này.
Chính phủ Việt Nam đang tích cực thúc đẩy quá trình cải cách và nâng cấp hệ thống y tế, với mục tiêu hiện đại hóa và nâng cao chất lượng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
Việc tập trung đầu tư vào cơ sở hạ tầng, trang thiết bị y tế hiện đại cùng với việc xây dựng thêm các bệnh viện và cơ sở y tế mới đã làm gia tăng đáng kể nhu cầu tuyển dụng đội ngũ điều dưỡng viên có trình độ chuyên môn vững vàng, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của ngành y tế trong giai đoạn mới.
Sự phát triển kinh tế và cải thiện mức sống của người dân đã kéo theo nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng lớn. Các cơ sở y tế, cả công lập lẫn tư nhân, đang phải thích ứng với sự gia tăng của các dịch vụ y tế chất lượng cao. Từ chăm sóc sức khỏe chủ động, phòng ngừa bệnh tật cho đến điều trị các tình trạng bệnh lý phức tạp, hệ thống y tế đang đứng trước yêu cầu phải nâng cao năng lực để phục vụ tốt hơn nhu cầu đa dạng của người dân.
Một trong những yếu tố then chốt ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành điều dưỡng chính là điều kiện làm việc và chế độ đãi ngộ dành cho đội ngũ điều dưỡng viên. Dù đảm nhận vai trò thiết yếu trong hệ thống y tế, nhưng mức lương và môi trường làm việc của họ hiện vẫn còn nhiều hạn chế, chưa tương xứng với tính chất và khối lượng công việc.
Chính những yếu tố này đã và đang thúc đẩy sự hình thành của các xu hướng phát triển trong ngành điều dưỡng — từ việc nâng cao chất lượng đào tạo, tích cực ứng dụng công nghệ, đến việc cải thiện chế độ phúc lợi và mở rộng các mô hình chăm sóc sức khỏe trong cộng đồng.
Dù nhu cầu chăm sóc y tế không ngừng gia tăng, nhưng lực lượng điều dưỡng viên tại Việt Nam vẫn chưa đáp ứng đủ so với nhu cầu thực tế. Tình trạng này càng trở nên rõ nét tại các vùng nông thôn, miền núi và khu vực xa trung tâm.
Bên cạnh đó, sự phân bố nhân sự thiếu hợp lý cũng dẫn đến tình trạng quá tải tại các bệnh viện ở đô thị lớn, trong khi nhiều địa phương khác lại rơi vào tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng nhân lực y tế, gây ảnh hưởng đến chất lượng chăm sóc sức khỏe toàn diện trên cả nước.
Hiện nay, một số cơ sở đào tạo ngành điều dưỡng tại Việt Nam – đặc biệt là ở các khu vực nông thôn – vẫn chưa theo kịp yêu cầu thực tiễn của ngành. Nhiều chương trình đào tạo còn chậm trong việc cập nhật, đổi mới nội dung, dẫn đến thiếu hụt các môn học chuyên sâu đáp ứng nhu cầu thực tế, chẳng hạn như điều dưỡng hồi sức cấp cứu, chăm sóc người cao tuổi hay hỗ trợ bệnh nhân mắc các bệnh mãn tính.
Dù đóng vai trò không thể thiếu trong hệ thống y tế, nhưng thu nhập và các chế độ đãi ngộ dành cho điều dưỡng viên tại Việt Nam hiện vẫn chưa tương xứng với tính chất và khối lượng công việc mà họ đảm nhận. Thực trạng này không chỉ làm giảm động lực cống hiến của đội ngũ điều dưỡng mà còn tạo ra thách thức lớn trong việc thu hút và duy trì nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn cao.
Các điều dưỡng viên thường xuyên đối mặt với áp lực công việc lớn, nhất là tại các bệnh viện tuyến trung ương và cơ sở y tế đông bệnh nhân, nơi tỷ lệ người bệnh nặng ngày càng gia tăng. Khối lượng công việc dày đặc và yêu cầu chăm sóc liên tục khiến họ dễ rơi vào tình trạng căng thẳng kéo dài, mệt mỏi và có nguy cơ cao gặp phải các vấn đề liên quan đến sức khỏe tâm thần.
Cần đẩy mạnh các chương trình đào tạo ở bậc Cao đẳng và Đại học chuyên ngành Điều dưỡng, đồng thời mở rộng hình thức học trực tuyến và đào tạo thông qua mô phỏng nhằm giúp điều dưỡng viên làm quen với công nghệ y tế hiện đại và rèn luyện kỹ năng xử lý tình huống thực tế.
Bên cạnh đó, việc khuyến khích đội ngũ điều dưỡng tham gia các khóa học nâng cao hoặc các chương trình đào tạo chuyên sâu sẽ góp phần quan trọng trong việc phát triển năng lực chuyên môn và định hướng nghề nghiệp lâu dài.
Cần tăng cường đầu tư vào hạ tầng công nghệ thông tin trong lĩnh vực y tế, nhằm hỗ trợ các cơ sở khám chữa bệnh triển khai hiệu quả các phần mềm quản lý hồ sơ bệnh án điện tử. Việc này không chỉ giúp điều dưỡng viên theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe của người bệnh, mà còn góp phần nâng cao năng suất công việc và chất lượng dịch vụ chăm sóc y tế.
Việc nâng cao thu nhập cho điều dưỡng viên, cải thiện các chế độ phúc lợi như bảo hiểm y tế và chăm sóc sức khỏe, cùng với việc triển khai các chương trình hỗ trợ tâm lý cho nhân viên y tế là những bước đi quan trọng nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống và hiệu quả công việc. Bên cạnh đó, cải thiện môi trường làm việc thông qua việc trang bị thêm thiết bị hỗ trợ và tinh giản các công việc không cần thiết cũng góp phần giảm bớt áp lực cho đội ngũ điều dưỡng.
Ngành điều dưỡng tại Việt Nam hiện đang phải đối mặt với nhiều thách thức, từ tình trạng thiếu hụt nhân lực, chất lượng đào tạo chưa đồng đều đến chế độ đãi ngộ còn nhiều hạn chế. Tuy nhiên, với các giải pháp như cải cách chương trình đào tạo, ứng dụng công nghệ hiện đại, nâng cao chính sách đãi ngộ và mở rộng mạng lưới chăm sóc sức khỏe cộng đồng, ngành điều dưỡng hoàn toàn có thể phát triển mạnh mẽ, đáp ứng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao của xã hội.
Lời kết
Đây chính là những xu hướng phát triển nổi bật của ngành Điều dưỡng trong thời gian gần đây mà ban tư vấn hướng nghiệp Trường Đại học Thành Đô. Hy vọng rằng thông qua bài viết này, các bạn thí sinh sẽ có được cái nhìn toàn diện hơn về ngành nghề, từ đó đưa ra lựa chọn phù hợp với định hướng phát triển cá nhân trong tương lai.
Nếu còn bất kỳ câu hỏi hoặc thắc mắc nào về việc đăng ký tuyển sinh các chuyên ngành tại Trường Đại học Thành Đô, đừng ngần ngại liên hệ với Trung tâm tuyển sinh để được hỗ trợ nhanh chóng và tận tình.
Xem thêm: Trường Đại học Thành Đô
Địa chỉ:
- Km15, Quốc lộ 32, Kim Chung, Hoài Đức, Hà Nội.
- Số 8, Kiều Mai, Phú Diễn, Nam Từ Liêm, Hà Nội
Hotline: 0934 07 8668 – 0243 386 1601
Website: https://thanhdo.edu.vn/
