ĐỂ TIẾNG ANH TRỞ THÀNH NGÔN NGỮ THỨ 2 TRONG TRƯỜNG HỌC

Sự khác biệt cơ bản giữa tiếng Anh là một ngoại ngữ và tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai nằm ở mức độ, trình độ sử dụng và tầm quan trọng của nó trong đời sống xã hội và hoạt động hành chính.

Hiện nay, có nhiều quốc gia coi tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai, như: Ấn Độ, Singapore, Malaysia, Nigeria, Philippines… Ở những nơi tiếng Anh chỉ là ngoại ngữ, nó sẽ không được sử dụng rộng rãi bên ngoài môi trường học tập. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi từ ngoại ngữ sang ngôn ngữ thứ hai hoàn toàn có thể xảy ra nếu có sự thay đổi chính sách và nhu cầu xã hội, tương tự như mô hình ở Singapore hay Ấn Độ.

Khi thế giới bước vào cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo (AI), thì công nghệ thông tin và ngoại ngữ được xem như là “hai cánh tay” có tầm quan trọng chiến lược hàng đầu trong xu thế hội nhập. Chúng ta ngày càng thấy rõ hơn sự cần thiết và quan trọng của việc nắm bắt và sử dụng thành thạo tiếng Anh, việc dạy và học tiếng Anh trong trường học cần có những thay đổi ra sao để đáp ứng nhu cầu phát triển và hội nhập quốc tế.

Chuyển từ việc dạy tiếng Anh như ngoại ngữ sang ngôn ngữ thứ hai không phải là điều thường gặp ở hầu hết các trường học hiện tại, đặc biệt là ở các quốc gia nơi tiếng Anh không phổ biến rộng rãi trong đời sống hàng ngày. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là không thể thực hiện. Ở Việt Nam, nhiều trường quốc tế hoặc các trường song ngữ đã áp dụng thành công mô hình dạy và sử dụng tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai, và điều này đã giúp học sinh có khả năng sử dụng thành thạo cả tiếng mẹ đẻ lẫn tiếng Anh.

Trong nhiều năm qua, Bộ GD&ĐT đã triển khai nhiều giải pháp để nâng cao chất lượng dạy và học ngoại ngữ nói chung và tiếng Anh nói riêng. Tuy nhiên, việc từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học là vấn đề lớn, cần có chiến lược và lộ trình cụ thể – từ thay đổi nhận thức đến xây dựng cơ chế, chính sách; từ xây dựng chương trình giáo dục, sách giáo khoa đến đào tạo đội ngũ giáo viên,v.v.

Theo Kết luận 91-KL/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI (12/8/2024) “Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế”, một nội dung quan trọng được đề cập trong Kết luận là: “Tập trung nâng cao năng lực ngoại ngữ của học sinh, sinh viên, từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học”. Đây là một mục tiêu, nhiệm vụ được đánh giá là đột phá, có vai trò quan trọng và cũng đầy thách thức. Nhiều chuyên gia cho rằng, để đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ 2 trong trường học, thì cần phải có lộ trình nhất định, trong đó cần hoàn thiện cơ sở pháp lý, đồng thời kèm theo đó là những đề án cụ thể, trong đó chú trọng nâng cao cả về số lượng và chất lượng đội ngũ giáo viên.

Về phía các cơ sở giáo dục với vai trò là cầu nối người học, nơi từng bước hiện thực hóa các mục tiêu quốc gia về việc đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai thay vì chỉ là một ngoại ngữ như hiện nay cần chuẩn bị những gì? Trước hết là những thay đổi trong nhận thức về đổi mới trong giáo dục, trong kiểm tra đánh giá, đào tạo giáo viên, mục tiêu cho người học, ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số… 

Thêm vào đó, giữ vai trò cốt lõi quyết định hiệu quả của hành trình chuyển đổi này, chính là sự chuyển đổi trong chính bản thân mỗi người học – nhận thức đúng, đủ về tầm quan trọng của việc học và sử dụng thành thạo ngôn ngữ. Bởi phải có tư duy đúng về việc học và sử dụng tiếng Anh thì mới có thể có mục tiêu đúng, có động lực và quyết tâm thực hiện mục tiêu và việc học khi đó mới có hiệu quả.

Để tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai là một hành trình đòi hỏi phối hợp từ nhiều đơn vị, từ nhiều yếu tố và những thách thức trên hành trình ấy là không nhỏ: bài toán xã hội hoá giáo dục, đội ngũ giáo viên, giảng viên, cơ sở vật chất, ứng dụng công nghệ, v.v. Vì vậy, cần phải có một chính sách bài bản đi từng bước để giúp cho những phương tiện và lộ trình có thể tiếp cận được một cách đầy đủ và đúng hướng.

Trường Đại học Thành Đô với vai trò của một đơn vị giáo dục, luôn xác định rõ về tầm quan trọng của đổi mới giáo dục, và mong muốn đóng góp vào hành trình hiện thực hóa mục tiêu quốc gia đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai. Hướng đến hiện thực hóa mục tiêu trong dạy và học, sử dụng tiếng Anh, Trường Đại học Thành Đô chuẩn bị Hội thảo quốc gia với chủ đề “Hướng tới mục tiêu Tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học: cơ sở giáo dục và đội ngũ nhà giáo cần chuẩn bị những gì?”, mong muốn nhận được những ý kiến trao đổi, đánh giá thẳng thắn về thực trạng dạy và học tiếng Anh trong trường học ở Việt Nam hiện nay; chia sẻ những kinh nghiệm quốc tế và đưa ra những giải pháp, khuyến nghị về việc cần làm gì và làm thế nào để từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học, như nội dung trong Kết luận 91-KL/TW đã đặt ra.

Quan tâm đến chủ đề và mong muốn chia sẻ những quan điểm, đưa ra những nghiên cứu cá nhân về dạy – học tiếng Anh và định hướng tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai, kính mời các Nhà nghiên cứu, nhà khoa học, thầy cô tham dự Hội thảo.

Xem thông báo chi tiết về Hội thảo khoa học quốc gia Tại đây!

Thông tin liên lạc Ban tổ chức:

Quý Nhà nghiên cứu, Nhà khoa học, Thầy Cô quan tâm và gửi bài tại đây. 

• Email: research@thanhdouni.edu.vn
• Điện thoại liên hệ: 0971 499 299 (Ms Nga) – 0384 938 050 (Ms Thục)